Lustracja rzepaku ozimego w Gnojnie

Lustracja rzepaku ozimego w Gnojnie

W tym roku na naszych Demo Farmach obserwujemy cztery odmiany rzepaku ozimego: populacyjną Nicky (Hodowla Roślin Danko) oraz mieszańcowe RGT Ceos, LG Arnold i LG Adrenalin – naszą nowość na ten sezon.

Gnojno to wyjątkowa lokalizacja ze względu na nietypowy przedplon – owies ozimy, rzadko spotykany w uprawie rzepaku. Plantacja została zasiana 3 września 2025 r. w obsadzie 45 szt./m², siewnikiem Horsch Focus, w systemie siewu bezpośredniego.

Przedsiewnie zastosowano:

  • Fosforan amonu (150 kg/ha) jako źródło łatwo dostępnego fosforu i azotu,
  • Elpogreen (2 t/ha) – nawóz pochodzenia naturalnego, produkowany z popiołów po spalaniu biomasy roślinnej. Jest źródłem zarówno makro-, jak i mikroelementów.

Zabiegi ochronne i nawożenie

  • Novobakt R (250 g/ha) – pierwszy zabieg mikrobiologiczny wykonano jako pierwszy krótko po wschodach, w fazie liścieni/pierwszego liścia właściwego.
    Novobakt R zawiera wyspecjalizowane szczepy bakterii Bacillus kolonizujące strefę ryzosfery, które ograniczają presję larw śmietki kapuścianej, wspierają regenerację drobnych uszkodzeń korzeni i poprawiają kondycję systemu korzeniowego, co przekłada się na lepsze pobieranie składników pokarmowych i zwiększenie odporności roślin na stresy środowiskowe.
  • Zwalczanie samosiewów owsa ozimego — wyjątkowe wyzwanie w tej lokalizacji. Samosiewy owsa należą do najtrudniejszych do zwalczenia spośród wszystkich zbóż, co wymagało wykonania aż trzech zabiegów graminicydowych:
    1. Agil-S 100 EC (0,35 l/ha) – połowa dawki rejestracyjnej ze względu na mało zaawansowaną fazę rozwojową rzepaku
    2. Wizjer 50 EC (1 l/ha) – drugi zabieg, wsparty insektycydem z grupy pyretroidów - Karate Zeon 050 CS (0,15 l/ha) ze względu na silną presję pchełki rzepakowej, bardzo aktywnej w tym rejonie.
    3. Wizjer 50 EC (1 l/ha) – trzeci zabieg, tym razem połączony z dolistnym nawożeniem borem pod postacią Agravita B150 (1,2 l/ha).
  • Ochrona insektycydowa — w dwóch pierwszych zabiegach graminicydowych zastosowano pyretroidy, które skutecznie ograniczyły presję pchełki rzepakowej. Dzięki temu rośliny nie wykazywały uszkodzeń spowodowanych żerowaniem chrząszczy.
  • Herbicyd Impesco 416 SC (3 l/ha) – zrezygnowano z klasycznego zabiegu doglebowego (duża ilość resztek pożniwnych ogranicza skuteczność tego typu rozwiązań). Impesco, dzięki szerokiej rejestracji, został zastosowany w fazie 6 liścia (BBCH 16).
    Środek ten skutecznie ogranicza chwasty dwuliścienne, m.in. mak polny, przytulię czepną, tasznik pospolity czy gwiazdnicę pospolitą, a także działa elastycznie w zależności od terminu aplikacji i warunków stanowiska.
  • Toprex 375 SC (0,3 l/ha) + Plexeo 60 EC (0,5 l/ha) – zabieg fungicydowo-regulacyjny wykonany niespełna trzy tygodnie przed naszą wizytą. Połączenie w sumie trzech triazoli skutecznie ograniczyło rozwój chorób (sucha zgnilizna kapustnych, czerń krzyżowych) oraz zahamowało elongację stożka wzrostu.
    Rośliny charakteryzowały się niskim osadzeniem pąka wierzchołkowego, silną szyjką korzeniową i bardzo dobrą kondycją do zimowania.

Stan plantacji

Podczas lustracji zastaliśmy zdrową i wyrównaną plantację. Dzięki przemyślanej sekwencji zabiegów graminicydowych i właściwemu doborowi substancji czynnych udało się skutecznie ograniczyć samosiewy owsa ozimego, które zazwyczaj są problematyczne w takich stanowiskach.

Rośliny były w fazie 10-11 liści właściwych, z dobrze wykształconym systemem korzeniowym i szyjką o średnicy ok. 12 mm. Korzenie osiągały długość 22–24 cm, a stożek wzrostu był nisko osadzony i dobrze chroniony przez liście.

Nie obserwowano oznak niedoborów składników pokarmowych ani objawów fitotoksyczności po zabiegach. Plantacja wykazywała bardzo dobrą zdrowotność i równomierny rozwój łanu.

Porównanie odmian

  • Nicky (populacyjna) – nieco wolniejszy wigor jesienny, ale dobra adaptacja do warunków stanowiska; zwarte rozety.
  • RGT Ceos – odmiana o kompaktowym pokroju i dużej tolerancji na stres; wysoka zdrowotność liści, odporność wielogenowa na suchą zgniliznę kapustnych.
  • LG Arnold – silny rozwój początkowy, szeroka, płasko rozłożona rozeta liściowa.
  • LG Adrenalin – nowość w ofercie, o charakterystycznym wzniesionym pokroju liści i długich ogonkach. Pomimo pozornego wybujania, rośliny dobrze przygotowane do zimy, z mocno rozbudowanym systemem korzeniowym.

Podsumowanie

Lokalizacja Gnojno pokazała, że nawet w przypadku trudnych przedplonów – takich jak owies ozimy – odpowiednio przemyślana technologia zabiegów pozwala utrzymać plantację w doskonałej kondycji. Kluczowym elementem okazało się zróżnicowanie graminicydów oraz wczesne włączenie preparatów mikrobiologicznych (Novobakt R), które poprawiły kondycję systemu korzeniowego i ograniczyły presję śmietki kapuścianej.

Całość technologii w Gnojnie potwierdza skuteczność naszych rozwiązań w integrowaniu chemicznych, biologicznych i odżywczych elementów ochrony roślin.